Αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων με Προβλήματα Θυμού.

ρκετοί άνθρωποι στις μέρες μας έχουν πρόβλημα να ελέγξουν το θυμό τους με αποτέλεσμα να έχουν πολύ έντονα ξεσπάσματα οργής με πολύ υποτιμητικές βρισιές για το άλλο άτομο, πολύ απαξιωτικά σχόλια και φτάνουν ως το ξυλοδαρμό και τη βαριά σωματική κακοποίηση ή την καταστροφή περιουσίας ή αντικειμένων.

α ξεσπάσματα θυμού πρέπει να είναι συχνά για να διαπιστωθεί ότι το πρόβλημα υφίσταται. Σε άλλες περιπτώσεις ο θυμός είναι εστιασμένος σε μια κατάσταση ή πρόσωπο, αλλά σε άλλες το άτομο έχει ευρύτερα προβλήματα με έντονα ξεσπάσματα θυμού απέναντι και σε πρόσωπα που έχει περιστασιακή ή τυχαία επαφή μαζί τους και σε πολλές καταστάσεις.

Το πρόβλημα στοιχίζει πολύ τόσο στο ίδιο το άτομο που έτσι δε μπορεί να έχει ικανοποιητική κοινωνική ζωή ή επαγγελματική και σχολική-ακαδημαϊκή προσαρμογή , ενώ μπορεί να αποκτήσει προβλήματα νομικά ή με τις αστυνομικές αρχές. Το πρόβλημα διαχείρισης του θυμού μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες και στην οικογένεια μέλη της οποίας κινδυνεύουν με κακοποίηση, βαριές σωματικές βλάβες ή ακόμη και θάνατο. Προκειμένου το άτομο να βρει διέξοδο στο θυμό του μπορεί να γίνει μέλος περιθωριακών ομάδων, όπως οι χούλιγκανς. Το πρόβλημα μπορεί να ξεκινήσει σε οποιαδήποτε ηλικία, ενώ είναι πιο συχνό στην πρώτη νεότητα.

Στην οικογενειακή ζωή μπορεί να πάρει μορφή ενδοοικογενειακής βίας με κακοποίηση των παιδιών ή του/της συζύγου και να φτάσει μέχρι και στο φαινόμενο του βιασμού μέσα στο γάμο από το σύζυγο προς τη σύζυγο. Σε πιο ήπιες μορφές γίνονται πολύ συχνοί τσακωμοί στο ζευγάρι που δηλητηριάζουν τη σχέση, τους αποξενώνουν και τους οδηγούν στο χωρισμό.

Τα προβλήματα θυμού γίνονται πιο έντονα αν συνυπάρχει άλλη ψυχική διαταραχή, όπως Μετατραυματική Διαταραχή Στρες, χρήση ουσιών, κατάχρηση αλκοόλ , κατάθλιψη, ψύχωση και διαταραχή προσωπικότητας. Είναι ένα δύσκολο πρόβλημα για τον ίδιο τον άνθρωπο που μετά από κάθε έκρηξη οργής μπορεί να νιώθει θλιμμένος και μετανιωμένος χωρίς να ξέρει όμως πως αλλιώς να αντιδράσει.

Η συμπεριφοριστικού τύπου ψυχολογική αντιμετώπιση μπορεί να βοηθήσει το ίδιο το άτομο να μάθει να διαχειρίζεται με θετικό τρόπο το θυμό του, ενώ βοηθά ζευγάρια ή οικογένειες με μέλος που έχει τέτοιο πρόβλημα το θέσουν υπό έλεγχο. Ακόμη μπορεί να καθοδηγήσει με την εφαρμογή τεχνικών το άτομο σε πιο υγιείς διεκδικητικές συμπεριφορές για να διεκδικεί το δίκιο του χωρίς να γίνεται βίαιος ή να έχει εκρήξεις οργής. Ακόμη, θα τον βοηθήσει να ανέχεται και να αποδέχεται πιο στωικά την απόρριψη, την αδικία, τη ματαίωση χωρίς να φτάνει σε εκρήξεις οργής που δεν τον διευκολύνουν αλλά του δυσκολεύουν τη ζωή. Ακόμη, θα το βοηθήσει να αντιμετωπίσει άλλα προβλήματα, η κατάχρηση ουσιών ή αλκοόλ, το Μετατραυματικό Στρες ή την κατάθλιψη που μπορεί να συνυπάρχουν. Η θεραπεία στοχεύει να γίνει ο ίδιος θεραπευτής του εαυτού του ώστε να ελέγχει ο ίδιος το θυμό του και όχι ο θυμός του εκείνον.

Είναι δομημένη σε στάδια όπου το πρώτο στάδιο είναι η αναγνώριση και αποδοχή του προβλήματος. Έπειτα να μάθουν να κατανοούν πως ένα γεγονός τους προκαλεί αυτόματες σκέψεις (πχ. πάλι δεν καταλαβαίνει, με αδικούν, με υποτιμούν, δε πρέπει να τους περάσει αυτό, θέλουν να με ξεγελάσουν, με ειρωνεύονται, με κοροϊδεύουν, μόνο αν φωνάξω θα αλλάξει κάτι, καλύτερα να με φοβούνται παρά να με αγνοούν κλπ), οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούν αρνητικά συναισθήματα (πχ. λύπη, θυμός, στενοχώρια, άγχος, φόβο κλπ) και πως όλα αυτά επηρεάζουν την τελική τους συμπεριφορά, δηλαδή την αντίδρασή τους στο γεγονός (πχ. κρατώ μούτρα και δε μιλάω, σπάω αντικείμενα, απειλώ, βρίζω, χτυπάω, καταστρέφω περιουσία, χτυπώ το κεφάλι μου στον τοίχο, χτυπιέμαι κλπ). Θα μάθουν πως όλα αυτά γίνονται ένας επαναλαμβανόμενος Φαύλος Κύκλος και πως μπορεί να σπάσει.

Στη συνέχεια μαθαίνουν πώς να συγκρατούν το θυμό τους πριν ξεσπάσουν και πώς να αποφεύγουν την κλιμάκωσή του από μια ήπια εσωτερική ένταση που βιώνουν σε μια μεγάλη έκρηξη θυμού. Στις οικογένειες και τα ζευγάρια αυτό απαιτεί συμμετοχή σε συνεδρίες οικογενειακής θεραπείας παράλληλα με την ατομική θεραπεία. Τέλος, χτίζονται δεξιότητες διεκδικητικής συμπεριφοράς. Αρχικά, μαθαίνοντας τα δικαιώματά τους, μετά τροποποιώντας τις σκέψεις που κάνουν τους ανθρώπους να μη διεκδικούν και τέλος πώς να εκφράζουν άποψη, αντιρρήσεις, αρνητικά σχόλια, να λένε όχι, να αντιμετωπίζουν κακόβουλη ή ειρωνική κριτική και να μην υποχωρούν μέχρι να πετύχουν τη διεκδίκησή τους όταν αντιμετωπίζουν χειριστικές συμπεριφορές των άλλων.

Όλα αυτά γίνονται με διάφορες τεχνικές, όπως για παράδειγμα η πρόβα και η ανταλλαγή ρόλων όπου ψυχολόγος και το άτομο που ζητά βοήθεια παίζουν το σενάριο που δυσκολεύει το άτομο στο γραφείο, προκειμένου ο τελευταίος να παραδειγματιστεί από τη συμπεριφορά του ψυχολόγου. Ακόμη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και βιβλία για τη διαχείριση του θυμού, τη διεκδικητική συμπεριφορά ή τις κοινωνικές δεξιότητες.

Σε μερικές περιπτώσεις ίσως συστηθεί στο άτομο με τα προβλήματα αυτά και αναλόγως του μεγέθους τους και της συχνότητάς τους να δεχτεί και συνεργασία με ψυχίατρο για τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής για ένα μικρό χρονικό διάστημα κάποιων μηνών.