Ας δούμε κατ’ αρχάς την προέλευση της λέξης κουρμπέτι, μπας και καταλάβουμε τι ακριβώς σημαίνει και η έκφαση.

Το κουρμπέτι λοιπόν προέρχεται από την τούρκικη λέξη gurbet (κουρμπέτι < τουρκική gurbet) που σημαίνει εξορία και ξενιτιά, αλλά εάν εμβαθύνουμε ακόμα πιο πολύ θα δούμε πως το τουρκικό gurbet προέρχεται από την αραβική ġurbat غربة, που σήμαινε ιερή αποδημία, μια πανάρχαιη μορφή ασκητισμού.

Ο ασκητής όμως αυτός, αντί να καταφεύγει στην ερημιά και να απομονώνεται, κατέληξε να περιφέρεται παντού ζητιανεύοντας.

Το γεγονός αυτό άρχισε να γίνεται εμφανές στην Ανατολή από τον 4ο π.Χ. αι. με τους αγύρτες, τους ιερείς της Μεγάλης Μητρός (συνήθως της Κυβέλης), οι οποίοι το συνδύαζαν με την Ιερή Επαιτεία, δηλαδή τον ερανισμό συνεισφορών. Με την πάροδο του χρόνου όμως οι αγύρτες άρχισαν να μην επιστρέφουν στο ναό τις εισφορές, αλλά καταχρώντο τα ποσά που συγκέντρωναν, γι’ αυτό και η λέξη αγύρτης πήρε τη μειωτική σημασία που έχει σήμερα.

Προφανώς το ίδιο συνέβη και με το κουρμπέτι, αφού στην καθομιλουμένη η λέξη σήμαινε την πιάτσα, την αγορά, εκεί δηλαδή όπου γίνονται οι συναλλαγές και τα αλισβερίσια και προφανώς πρέπει να είσαι ξύπνιος και μάγκας για να ανταποκριθείς και να κερδίσεις.

Η έκφραση λοιπόν “τόσα χρόνια στο κουρμπέτι” έφτασε ως τις μέρες μας χωρίς να έχει πλέον καμία σχέση με τον ασκητισμό, αλλά να σημαίνει πως είμαι άνθρωπος της πιάτσας, ξύπνιος, πονηρός και έμπειρος.

Συχνά χρησιμοποιούμε και τη φράση “θα σε βγάλω στο κουρμπέτι”, που σημαίνει θα σε αφήσω στην πιάτσα/στον κόσμο, για να δεις τις ικανότητές σου και τα ζόρια της αγοράς, αλλά και τη φράση “παλιά πουτάνα στο κουρμπέτι” που δείχνει σε όλο της το μεγαλείο την πονηριά και τις ικανότητες που χρειάζονται για να σταθεί κανείς σ’ ένα ανταγωνιστικό και επικίνδυνο περιβάλλον.

style="text-align: right;">..VPs